گل و گیاه ظرافت

گل رز رامبلر که به رز مولتی فلورا نیز معروف است، به دلیل اسپری‌های فراوان آن از گل‌های سفید فراوان که روی شاخه‌های انبوه و کمان‌دار قرار می‌گیرد، به‌درستی نام‌گذاری شده است. پرندگان به‌ویژه مرغ مقلد شمالی (Mimus polyglottos) از میوه‌ها تغذیه می‌کنند و دانه‌های آن را به‌طور گسترده‌ای پراکنده می‌کنند. گل رز مولتی فلورا که بومی آسیا است برای اولین بار در سال ۱۸۸۶ از ژاپنبه‌عنوان پایه گل رز زینتی به ایالات متحده معرفی شد و به‌طور گسترده به‌عنوان پایه‌ای برای پیوند گل رزهای پرورشی استفاده شد. به‌عنوان کاشت بزرگراه، حصار زنده، عامل کنترل فرسایش و کاشت برای جذب حیات وحش تبلیغ شد. امروزه گل رز مولتی فلورا در بسیاری از بخش‌های طیف خود به‌عنوان یکی از گل‌های رز شناخته می‌شود.

گل رز مولتی فلورا در اواسط دهه ۱۹۰۰، به‌طور گسترده‌ای به‌عنوان حصار زنده برای کنترل دام کاشته شد. این یک علف هرز مضر در چندین ایالت ایالات متحده است که می‌تواند تولیدات دامی را کاهش دهد و همچنین به تعدادی از زیستگاه‌ها حمله کند و به آن‌ها آسیب برساند. گل رز مولتی فلورا انبوه‌های غیرقابل نفوذی را در مراتع، مزارع و لبه‌های جنگل تشکیل می‌دهد. حرکت انسان، دام و حیات وحش را محدود می‌کند و پوشش گیاهی بومی را جابجا می‌کند. طیف وسیعی از شرایط را تحمل می‌کند که به آن اجازه می‌دهد به زیستگاه‌های سراسر ایالات متحده حمله کند.

ویژگی‌ها

بهتر است گل رز مولتی فلورا در آفتاب کامل در خاک‌های حاصلخیز، غنی از هوموس، مرطوب و با زهکشی خوب رشد کنید. طیف وسیعی از شرایط را تحمل می‌کند. برای بهترین گلدهی، کود متعادل و مالچ را در اواخر زمستان اعمال کنید.

گل رز مولتی فلورا درختچه‌ای است که از روی گیاهان دیگر به ارتفاع ۳ تا ۵ متر (۹٫۸ تا ۱۶٫۴ فوت) بالا می‌رود، با ساقه‌های تنومند با خارهای خمیده (گاهی وجود ندارد). برگ‌ها ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر (۲ تا ۴ اینچ) طول، مرکب، با ۵ تا ۹ برگچه و قلمه‌های پردار هستند. گل‌ها به شکل کوریمب های بزرگ تولید می‌شوند که هر گل کوچک، به قطر ۱٫۵-۴ سانتی‌متر (۵⁄۸-۱+۵⁄۸ اینچ)، سفید یا صورتی، در اوایل تابستان تولید می‌شود. باسن مایل به قرمز تا بنفش، ۶-۸ میلی‌متر (۰٫۲۴-۰٫۳۱ اینچ) قطر است.

این درختچه جذاب که دارای عادتی پرپشت و راست است، افزودنی خوبی برای حاشیه‌ها، کرانه‌ها و دامنه‌ها و باغ‌های کلبه است.

سیستم پرورش یک وضعیت تک پایه است که در آن هر دو بخش تولیدمثل نر و ماده در یک گل روی یک گیاه (گل‌های کامل) یکپارچه می‌شوند. بنابراین، اگر کنترل نشود، فقط یک گل رز چند فلورا برای تولید یک کلنی از گیاهان در حال تولیدمثل لازم است.

مواظب شته‌ها، برگ‌خوارها، کنه عنکبوتی قرمز گلخانه‌ای، حشرات فلس دار، کاترپیلارها، پشه اره‌ای بزرگ رز، اره برگ غلتان، زنبورهای برگ برنده، لکه سیاه، زنگ گل سرخ و کپک پودری گل سرخ باشید. آهو و خرگوش نیز می‌توانند باعث آسیب شوند.

گل رز مولتی فلورا به‌طور معمول در اواخر تابستان، پس از نمایش گل‌ها و تنه هرس می‌شود.

گل رز مولتی فلورا از طریق قلمه‌های نیمه رسیده در اواخر تابستان یا قلمه‌های چوب سخت در پاییز تکثیر کنید.

گل رز مولتی فلورا بومی آسیای شرقی است. به پاکستان، آفریقای جنوبی، آمریکای شمالی، استرالیا و نیوزلند معرفی شده است.

تولیدمثل رویشی یا غیرجنسی (جوانه زدن). تولیدمثل رویشی (جوانه زدن) زمانی اتفاق می‌افتد که ساقه‌ها بریده یا شکسته شوند. جوانه زدن ساقه‌های زایشی بیشتری تولید می‌کند که جای خود را به گل‌ها، میوه‌ها و دانه‌های بیشتری نسبت به ساقه‌های بریده نشده یا شکسته اولیه می‌دهد. عصاهایی که برای مدت طولانی روی زمین نگه داشته می‌شوند می‌توانند ریشه‌ها را جوانه بزنند و گیاه جدیدی را تشکیل دهند (به‌عنوان‌مثال لایه‌بندی).

استراتژی‌های کنترل IPM برای گل رز مولتی فلورا

کنترل‌های فرهنگی

دارایی خود را برای گل رز مولتی فلور نظارت یا بازرسی بصری کنید. حداقل هر ماه ژوئن و سپتامبر این کار را انجام دهید. همان‌طور که در بخش دوم، استراتژی‌های کنترل IPM برای گیاهان مهاجم خارجی بیان شد، پیشگیری یک کنترل فرهنگی با ارزش است. از کاشت و تشویق به کاشت این‌گونه خودداری کنید. آموزش دیگران (مثلاً مشتریان یا همسایگان) در مورد خطرات این آفت، کنترل فرهنگی دیگری است که ارزش بسیار بالایی دارد.

کنترل‌های مکانیکی

بکشید، حفاری کنید، درو کنید و برش دهید. گیاهانی را که به‌راحتی کشیده می‌شوند بیرون بکشید. اگر نمی‌توانید گل رز مولتی فلور را با دست بکشید (مراقب خارها باشید)، می‌توانید گیاه را بیرون بیاورید یا با ابزار آن را بیرون بیاورید. قلمه زدن بهاره یا اوایل تابستان رز مولتی فلورا رشد آن را کند می‌کند، اما ممکن است مانع از تولید گل، میوه و دانه نشود. قلمه زدن یا چمن‌زنی مکرر در یک چرخه ماهانه در کوتاه شدن رشد گیاه و جلوگیری از تولید میوه و دانه (توت) مؤثرتر خواهد بود.توصیه شده که برای بیشه‌های مستقر یا قدیمی، چمن‌زنی یا برش مکرر از ۳ تا ۶ بار در هر فصل رشد به مدت دو تا چهار سال، گسترش این گیاه را کنترل کرده و وجود آن را در منطقه چمن‌زنی کاهش می‌دهد. اگر تصمیم دارید انبوه‌های مستقر را دره کنید، لطفاً توجه داشته باشید که بذر گل رز مولتی فلورا دارای بانک بذر با ماندگاری بالایی است. همان‌طور که چمن‌زنی می‌کنید سطح نور خورشید را روی زمین افزایش می‌دهید و به جوانه زدن بذرهای بانک بذر کمک می‌کنید. بنابراین، ممکن است این آفت را برای مدت طولانی‌تری نسبت به آنچه در ابتدا پیش‌بینی می‌کردید، کنترل کنید. کنترل‌های مکانیکی را می‌توان در هر زمانی در طول سال انجام داد. با این حال، بهترین زمان، ماه‌های قبل یا در طول گلدهی است.

کنترل بیولوژیکی

هنوز هیچ حشره، کنه یا ارگانیسم بیماری در دسترس تجاری وجود ندارد که عامل کنترل بیولوژیکی مؤثر باشد. از بزها و گوسفندهای اهلی برای کنترل گل رز در شرایط کشاورزی استفاده می‌شود. دانه رز کالسید، Megastigmus aculeatus var. nigroflavus Hoffmeyer یک زنبور بومی ژاپن است، اما در ایالات متحده به‌عنوان یک حشره مفید طبیعی شناخته شده است. هم نر و هم ماده وجود دارد. کالسیدهای بذر گل رز ماده (Hymenoptera: Torymidae)در باسن گیاهان گل رز چند فلورا تخم می‌گذارند و لاروهای در حال رشد از دانه‌ها تغذیه می‌کنند که بلوغ و نمو بذر را مختل می‌کند و منجر به مرگ‌ومیر قابل‌توجهی از بذر رز مولتی فلورا می‌شود. بااین‌حال، گسترش این زنبور کند است. پیشنهاد می‌کند که با گذشت زمان، زنبور کالسید و بیماری روزت رز (RRD)به‌عنوان عوامل کنترل زیستی ترکیبی که به‌طور هماهنگ برای کنترل این آفت‌زای عجیب‌وغریب کار می‌کنند، همپوشانی خواهند داشت. RRD در بخش دوم، استراتژی‌های کنترل IPM برای گیاهان مهاجم عجیب‌وغریب ذکر شده است. RRD یک ویروس گیاهی است که باعث می‌شود عصاها تحت جارو جادوگر قرار گیرند و برگ‌ها لکه‌های موزاییکی بنفش تیره را نشان می‌دهند که منجر به مرگ آهسته گل رز چند فلور می‌شود.

این ترکیب کنترل زیستی ممکن است چندین دهه طول بکشد تا کاهش قابل‌توجهی در جمعیت گل رز چند فلورا رخ دهد. بودجه بیشتری برای تحقیق و آزمایش برای این عوامل کنترل زیستی به‌شدت موردنیاز است تا انتظارات موردنظر کارشناسان کنترل زیستی را ثابت کنند.

کنترل‌های شیمیایی

بهترین زمان برای هر گزینه کنترل درست قبل از گلدهی گیاه است. علاوه بر این، استفاده از علف‌کش‌ها در تیر، مرداد و تا اواسط شهریور حداکثر کنترل شیمیایی را به همراه دارد. در این ماه‌ها کربوهیدرات‌ها و سایر ترکیبات گیاهی از طریق فتوسنتز در برگ‌ها ساخته می‌شوند و برای ذخیره‌سازی از برگ‌ها به ریشه منتقل می‌شوند. این جریان رو به پایین از ترکیبات گیاهی به تسهیل انتقال علف‌کش برگی و کنده به ریشه در این ماه‌ها برای کشتن مؤثرتر کمک می‌کند. کنترل مکانیکی برش یا چمن‌زنی نیز به همین دلیل در این ماه‌ها بسیار مؤثر است. به‌عنوان مثال، زمانی که روی هر گیاهی را قطع می‌کنید، ریشه‌ها به‌طور طبیعی با افزایش رشد بیشتر (جوانه زدن)، کاهش ذخایر ریشه (کربوهیدرات‌ها و سایر ترکیبات رشد) و تحت‌فشار قرار دادن گیاه واکنش نشان می‌دهند. هر بار که قسمت بالایی را می‌برید، گیاه را مجبور به جوانه زدن می‌کنید که باعث کاهش ذخایر ریشه و ضعیف شدن گیاه می‌شود.

کنترل شیمیایی پیشنهادی در طی ماه‌های ژوئیه، آگوست و تا اواسط سپتامبر این است که گل رز چندگانه را تا یک اینچ از زمین برش دهید و بلافاصله با استفاده از برس رنگ یا اپلیکاتور اسفنجی، علف‌کش مستقیم گلایفوسیت را روی کنده تازه بریده شده بمالید. خلاصه قاتل پیچک سمی بسیار خوب کار می‌کند. کنترل شیمیایی پیشنهادی در ماه‌های مارس، آوریل، می و ژوئن این است که کنده را به ارتفاع (۶ تا ۱۲ اینچ) برش دهید و بگذارید جوانه بزند. سپس گیاه جوانه زده را در ماه‌های ژوئیه، آگوست یا اوایل سپتامبر به اندازه یک اینچ از زمین ببرید و با کنده با علف‌کش مستقیم گلایفوسیت بمالید.

گل اشرفی (کورئوپسیس) با نام علمی Coreopsis tinctoria نام یک گونه از تیره کاسنیان است. گل شاه اشرفی گونه‌ای از جنس Coreopsis در خانواده آستراسه (Asteraceae) است که در دسته‌بندی قدیم جزء خانواده مرکبه یا کمپوزه Composees محسوب می‌شود. این گیاه بومی آمریکای مرکزی و جنوبی است و به‌واسطه طول مدت گل‌ریزان آن در بین همه گل‌های یک‌ساله که در گل‌کاری‌ها می‌کارند بیشتر موردتوجه قرار دارد. منشأ آن مکزیک و آمریکای جنوبی است. گیاهی یک‌ساله یا چندساله با ساقه‌های برافراشته و برگ‌های ساده و کامل و یا با بریدگی‌های پنجه‌ای یا شانه‌ای است. گل‌های مینایی شکل و زرد درخشان آنروی دمگل طویلی قرار داشته و مناسب گل بریدنی است. اغلب به‌صورت یک‌ساله در حاشیه‌ها کاشته می‌شوند.

گل شاه اشرفی گیاهی بادوام، رنگارنگ و با رشد سریع است. ساقه‌های نازک و برگ‌های سبز و باریک و گل‌های مروارید مانند تکی یا دوتایی به پهنای ۲٫۵ تا ۵ سانتی‌متر دارند. کورئوپسیس اغلب به‌صورت یک‌ساله در حاشیه باغچه‌ها و زیباسازی فضاهای شهری کاشته می‌شود. گل اشرفی به‌عنوان یک گیاه زینتی معمولاً برای ایجاد چشم اندازهای زیبا در فضای سبز کاربرد دارد و برای طرح‌های گل‌کاری استفاده می‌شود. در طراحی فضای سبز، مارگریت و اشرفی مکمل همدیگر هستند و به خاطر رنگ زرد اشرفی و سفید مارگریت جلوه زیبایی به محیط می‌دهند. همچنین از خواص گل شاه اشرافی در زمان قدیم برای درمان بیمارانی که زخم‌ آنها دیر بهبود می‌یافت، استفاده می‌کردند.

کاشت

از نظر زمان خزانه کاری، گل شاه اشرفی در شهریور و مهر ماه می‌توان بذر گل شاه اشرفی را خزانه کرد. زمان نشاء گل اشرفی فروردین ماه است. گل اشرفی را به دو روش کاشت شاه اشرفی و تقسیم بوته مورد کشت قرار می‌دهند. در روش کشت بذری به دو صورت کاشت مستقیم بذر گل شاه اشرفی و نشاء است. در روش نشاء بذر شاه اشرفی را در خزانه‌ای قرار می‌دهند تا رشد کند و سپس پس از جوانه زدن و پایان یخبندان آن را به زمین اصلی منتقل می‌کنند. در روش کاشت بذر مستقیم نیز بذر را مستقیماً در زمین اصلی پس از یخبندان می‌کارند. در تقسیم بوته نیز می‌توانید در فصل بهار اقدام به جداسازی ریشه‌های بوته از یکدیگر کنید و سپس بوته را در محل موردنظر بکارید.

بذر‌ شاه اشرفی را در عمق ۱۵ سانتیمتری خاک کاشته و آن را آبیاری کنید. توصیه می‌شود چهار تا شش هفته اول، گلدان‌ها را در مکانی گرم و مرطوب و در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید. اشرفی از بذوری که اوایل تا اواسط بهار مستقیماً در خاک باغ کاشته شده به‌سرعت می‌روید. همین‌طور می‌توانید حدود ۶ هفته قبل از آخرین زمان یخبندان در فضای بسته دانه آن ‌را در عمق ۳ میلی‌متری بکارید. این گیاهان را حول و حوش زمان آخرین یخبندان بیرون ببرید. نشاها یا جوانه‌های باریک را در فاصله ۲۰ سانتی‌متر از همدیگر قرار دهید. در خاک اطراف گیاهان جوان رقم‌های بلند قیم قرار دهید تا از ساقه‌ها در حین رشد محافظت و به آنها کمک کنند

شرایط نگهداری

نور

گل کورئوپسیس آفتاب مستقیم را دوست دارد اما می‌توان آن را در مکانی با اندکی سایه هم کاشت. اگر سایه بیشتر باشد ممکن است گیاهان دراز و لاغر شوند اما به‌مرور به شرایط عادت می‌کنند. اگر در منطقه‌ای با آب و هوای گرم و خشک زندگی می‌کنید ممکن است گیاه‌تان حتی مقداری سایه در ساعات ظهر را ترجیح دهد.

آبیاری

زمانی که بذر کورئوپسیس را تازه کاشته‌اید آن را به‌طور منظم آبیاری کنید تا در خاکش مستقر شود. بعد از آن گیاه می‌تواند خشکی را به‌خوبی تحمل کند. حداقل یک بار در هفته گیاه را عمیقاً آبیاری کنید تا به رشد ریشه‌های جدید کمک کنید. خاک باید در عمق ۳ سانتی‌متری از سطح مرطوب باشد. اگر بتوانید گیاه را صبح زود آبیاری کنید بهترین نتیجه را خواهید گرفت چرا که برگ‌های هم وقت دارند در طول روز خشک شوند.

دما

کورئوپسیس هوای گرم و خشک را دوست دارد. البته اگر هر از گاهی هوا مرطوب شود هم گیاه می‌تواند آن را تحمل کند.

خاک

اکثر گونه‌های این گیاه سختگیر نیستند و به کیفیت خاک یا پی اچ آن ایرادی نمی‌گیرند. آنها خاکی با زهکشی خوب را دوست دارند و برخی از گونه‌ها حتی خاک‌های خشک و صخره‌ای را هم تحمل می‌کنند. خاک‌های سنگین و همیشه مرطوب می‌توانند در زمستان مشکلاتی را برای گونه‌هایی که به‌صورت دسته‌ای رشد می‌کنند به وجود بیاورند. در این شرایط مخلوط کردن خاک با کمپوست می‌تواند راهگشا باشد.

کوددهی

کود دهی برای کورئوپسیس گزینه‌ای ضروری نیست و در حقیقت کود دهی زیاد می‌تواند میزان گلدهی آن را کم کند. اگر خاکی که گیاه را در آن کاشته‌اید خاک خوبی است، تنها کاری که باید انجام دهید این است که هر سال بهار مقداری کمپوست به خاک اضافه کنید.

تکثیر گل شاه اشرفی

اگرچه این کورئوپسیس گیاهی جان سخت است اما بیشتر از ۳ تا ۵ سال عمر نمی‌کند. کم شدن تعداد گل‌ها نشان‌دهنده این است که یا باید گیاه را تقسیم بوته کنید و یا آن را بیرون بیاندازید و گیاهی جدید با استفاده از بذرهای آن بکارید. اگر گیاه ضعیف به نظر می‌رسد هم آن را تقسیم بوته کنید. می‌توانید این کار را در بهار یا اوایل پاییز انجام دهید.

برای پرورش گل شاه اشرفی به روش تقسیم بوته، اگر گیاه را در گلدان کاشته‌اید به کف و دیواره‌های گلدان چند ضربه آهسته وارد کنید، خواهید دید که گیاه به‌راحتی از داخل گلدان خارج می‌شود. اگر گیاه را در خاک باغچه کاشته‌اید آن را به کمک بیلچه از خاک خارج کنید، طوری که ریشه‌هایش آسیب نبینند. خاک قدیمی اطراف ریشه گیاه را به‌آرامی با دست جدا کنید و مواظب باشید که در این مرحله هم به ریشه‌های گیاه آسیبی نرسانید. حالا با احتیاط گیاه را به ۲ یا چند بوته تقسیم کنید و هر بوته را در جایی دیگر به‌صورت جداگانه بکارید. تا زمانی که گیاهان جدید در جایشان مستقر شوند و به شرایط عادت کنند به‌طور منظم آبیاری‌شان کنید، ممکن است چندین هفته طول بکشد.